Proje Adı:

Horasan Türkçesinin Etnodilbilimsel Canlılık Durumu

Destekleyen Kuruluş(lar)

YTB BEŞERÎ VE SOSYAL KALKINMA ARAŞTIRMALARI

DESTEK PROGRAMI (BESKAP)

Proje Ekibi:

Dr. Bilgit SAĞLAM (F.Ü. – Yürütücü); Dr. Fatih ÖZEK (F.Ü. – Araştırmacı)

Doç. Dr. Mehmet AKKUŞ (Artvin Çoruh Üniversitesi - Araştırmacı)

Dr. Mehdi REZAEI (Allameh Tabataba’i University – Tahran)

Başlangıç-Bitiş Tarihi:

01.08.2025-devam ediyor

Proje Özeti:

Bu proje, İran’ın Horasan bölgesinde Farsçanın sosyal baskısı altında bulunan Horasan Türkçesi konuşurları arasında etnodilbilimsel canlılık (EDC) algılarını nicel ve nitel yöntemlerle incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, Giles, Bourhis ve Taylor’un (1977) EDC kuramı çerçevesinde, Horasan Türkçesi konuşurlarının dillerini ne ölçüde canlı gördüklerini, bu algıların Farsçanın baskın konumuyla nasıl ilişkilendiğini ve dilin geleceğine dair perspektiflerini ortaya koyacaktır. Saha araştırması dört ağız bölgesini kapsayacak şekilde (Cüveyn, Servilayet, Kelat, Bocnurt) planlanmış, 200 katılımcı ile anket ve 8 katılımcı ile derinlemesine görüşme yapılması hedeflenmiştir. Veriler Öznel Etnodilbilimsel Canlılık Anketi (Bourhis, Giles & Rosenthal, 1981) ve tamamlayıcı demografik/dil geçmişi formları aracılığıyla toplanacaktır. Nicel veriler SPSS 22.0 ile analiz edilerek bağımsız örneklem t-testi, ANOVA, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H testleri uygulanacaktır. Bulgular, Horasan Türkçesinin sürdürülebilirliği, kimliksel güçlenme ve dil politikalarına katkı bağlamında değerlendirilecektir.

Proje Adı:

Moğolistan’da Konuşulan Kazak Türkçesinin Etnodilbilimsel Canlılık Durumu

Destekleyen Kuruluş(lar)

YÖK Araştırma Üniversitesi Destek Programı

Proje Ekibi:

Prof. Dr. Fatih ÖZEK (F.Ü. – Yürütücü); Dr. Bilgit SAĞLAM (F.Ü. – Araştırmacı);

Doç. Dr. Mehmet AKKUŞ (Artvin Çoruh Üniversitesi - Araştırmacı)

Başlangıç-Bitiş Tarihi:

01.02.2025-devam ediyor

Proje Özeti:

Bu proje, Moğolistan’ın batısındaki Bayan-Ölgii bölgesinde yaşayan Kazak Türkçesi konuşurlarının etnodilbilimsel canlılık (EDC) algılarını nicel yöntemlerle incelemeyi amaçlamaktadır. Kuramsal çerçevesini Giles, Bourhis ve Taylor’un (1977) geliştirdiği EDC kuramı oluşturmaktadır. Çalışmada, Bourhis, Giles ve Rosenthal (1981) tarafından geliştirilen Öznel Etnodilbilimsel Canlılık Anketi kullanılacak; yaklaşık 250 katılımcıya uygulanacaktır. Ayrıca, katılımcıların dil tercihleri, kuşaklararası farklılıklar ve Moğolca’nın baskın konumu karşısında Kazak Türkçesi kullanımının toplumsal görünürlüğü analiz edilecektir. Veriler SPSS 22.0 ile analiz edilerek bağımsız örneklem t-testi, ANOVA, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H testleri uygulanacaktır. Proje sonucunda, Kazak Türkçesi konuşurlarının dillerini düşük, Moğolca’yı ise yüksek canlılığa sahip olarak algılayacakları varsayılmaktadır. Bulguların, hem kuramsal literatüre hem de Moğolistan’daki azınlık dillerinin korunmasına yönelik dil politikalarına katkı sağlaması beklenmektedir.

Proje Adı:

ELAZIĞ’DAKİ YAKIN İLİŞKİLİ YEREL DİLLERİN KARŞILIKLI ANLAŞILABİLİRLİĞİ

Destekleyen Kuruluş(lar)

TÜBİTAK (1001 – BİLİMSEL VE TEKNOLOJİK ARAŞTIRMA PROJELERİNİ DESTEKLEME PROGRAMI)

Proje Ekibi:

Prof. Dr. Fatih ÖZEK (F.Ü.-YÜRÜTÜCÜ), Prof. Dr. Charlotte GOOSKENS (University of Groningen-ARAŞTIRMACI), Arş. Gör. Dr. Bilgit SAĞLAM (F.Ü.-ARAŞTIRMACI)

Başlangıç-Bitiş Tarihi:

15.09.2018-14.09.2021

Proje Özeti:

Proje, Elâzığ’da konuşulan yerel diller arasındaki karşılıklı anlaşılabilirlik (KA) oranlarını deneysel yöntemlerle incelemiştir. Proje kapsamında, Kürtçe ve Zazaca varyantları arasındaki KA oranları, TRT6 yayınlarında ve MEB’in ilgili dillerde hazırladığı kitaplarda kullanılan varyantların anadili konuşurları tarafından ne derecede anlaşıldığı ölçülmüştür.

Araştırmada karma yöntem deseni uygulanmış, kaydedilmiş metin testi (KMT), cloze test, algısal uzaklık testi ve tutum testi gibi araçlarla veri toplanmıştır. Elde edilen veriler Levenshtein uzaklık ölçeği, kümeleme analizi ve çok boyutlu ölçeklendirme yöntemleriyle analiz edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgular TRT6 ve MEB ile paylaşılmıştır.